مجری راشاتودی پرسید: شما حسن روحانی رئیس جمهور جدید منتخب ایران را شخصا می‌شناسید زیرا وی مذاکره کننده هسته‌ای بود. فکر می‌کنید وی چه جور شخصیتی است؟ یوکیا آمانو گفت: وی فردی است که دانش خوبی درباره موضوع هسته‌ای دارد. …

به گزارش”صبح رابر”مجری راشاتودی پرسید: شما حسن روحانی رئیس جمهور جدید منتخب ایران را شخصا می‌شناسید زیرا وی مذاکره کننده هسته‌ای بود. فکر می‌کنید وی چه جور شخصیتی است؟

یوکیا آمانو گفت: وی فردی است که دانش خوبی درباره موضوع هسته‌ای دارد. من می‌خواهم با دولت جدید ایران کار کنم. آژانس بین المللی متعهد است موضوع ایران را از راه گفتگو و راه‌های دیپلماتیک حل کند. ما به گفتگو ادامه می‌دهیم.

آیا می‌گویید گفتگو با رئیس جمهور ایران آسان است؟

وی گفت: ما هنوز نمی‌دانیم و از طرف دیگر نقش آژانس گمانه زنی نیست اما ما برای رسیدن به راه حل قطعی به گفتگوهای سازنده با ایران ادامه می‌دهیم.

مجری راشاتودی: حس شما به شما چه می‌گوید؟ آیا آقای رئیس جمهور می‌تواند مذاکرات هسته‌ای ایران را به پیشرفت برساند؟

مدیر کل آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای پاسخ داد: عوامل زیادی در این مورد تاثیر گذار است. موضوع هسته‌ای ایران سابقه طولانی دارد و بسیار پیچیده است. بنابراین بهتر است گمانه زنی نکنیم و با ایرانی‌ها گفتگو کنیم. سپس همه چیز روشن خواهد شد. در حال حاضر من نظر خاصی ندارم اما پس از تماس با دولت جدید می‌توانیم بهتر درباره آینده صحبت کنیم.

مجری راشاتودی: مشکل بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در حال حاضر چیست؟

وی گفت: موضوعاتی مختلفی هستند. من با وجود اختلافات در حال گفتگو با ایران هستم. ما اختلافاتی داریم اما حل آن‌ها غیر ممکن نیست و من به مذاکرات ادامه خواهم داد.

مجری راشاتودی: آیا می‌توانید بگویید اختلاف اصلی بر سر چیست؟

یوکیا آمانو گفت: من متاسفانه نمی‌توانم جزییات را بازگو کنم زیرا در حال مذاکره با ایران هستم.

مجری راشاتودی پرسید بنیامین نتانیاهو می‌گوید ایران به خط قرمز نزدیک شده است. اوباما درباره این موضوع ارزیابی متفاوت دارد. ارزیابی شما چیست؟

یوکیا آمانو گفت: ما فعالیت‌های هسته‌ای ایران را که تحت نظر پادمان‌های آژانس بین الملللی انرژی اتمی انجام می‌شود، راستی آزمایی کرده‌ایم. این فعالیت‌ها که تحت نظارت پادمان های آژانس انجام می‌شود، همچنان برای مقاصد صلح آمیز است.

وی گفت: آنچه که ما مشاهده کردیم این بود که توانایی ایران برای تولید اورانیوم غنی شده افزایش یافته است. مقدار اورانیوم تولید شده نیز افزایش یافته است.

مجری راشاتودی: آیا درست است که بگوییم تا به این لحظه آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای نتوانسته است ثابت کند ایران می‌خواهد بمب تولید کند؟

یوکیا آمانو گفت: ما هرگز نگفتیم ایران تسلیحات هسته‌ای دارد. ما هرگز نگفتیم ایران تصمیم گرفته است تسلیحات هسته‌ای تولید کند اما گفتیم پرسش‌هایی درباره ایران مطرح است که آنها را باید پاسخ بدهد.

مجری: آیا شما شخصا به ایران رفتید و این تاسیسات را دیده‌اید؟

یوکیا آمانو: من قبل از این که مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی شوم به ایران سفر کردم و پس از مدیر کل شدنم نیز به ایران رفتم و گفتگوهایی با آقای جلیلی داشتم.

مجری راشاتودی: شما می‌دانید روسیه در حال کمک به ایران است تا این کشور به پیشرفت هسته‌ای برسد اما همزمان تسهیل کننده اصلی در گفتگوها و مذاکرات این کشور با غرب است. به نظر شما فعالیت‌های روسیه کمک می‌کند یا این که مانع محسوب می‌شود؟

یوکیا آمانو: نخست باید بگویم پنج به علاوه یک یعنی پنج کشور عضو دائم سازمان ملل متحد و آلمان گفتگوهایی با ایران انجام دادند. روسیه نیز البته عضو بسیار مهم گروه پنج به علاوه یک در گفتگو با ایران است. روسیه نقش مهمی داشته است و امیدوارم مذاکرات پنج به علاوه یک پیشرفت داشته باشد.

مجری راشاتودی: پس به نظر شما کمک روسیه به ایران اشکالی ندارد؟

یوکیا آمانو: روسیه شریک مهم ما است و عضو بسیار مهم آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای محسوب می‌شود. روسیه همچنین عضو گفتگوی گروه پنج به علاوه یک است و این گفتگو بسیار مهم است.

مجری راشاتودی: اگر زمانی اسرائیل به ایران حمله کند، آژانس بین المللی انرژی اتمی احساس نمی‌کند مقصر است؟

یوکیا آمانو: من حدس و گمان نمی‌زنم. اکنون تلاش می‌کنم موضوع را با راه‌های دیپلماتیک حل کنم. خوب نیست من بر اساس فرض و گمان حرف بزنم.

مجری راشاتودی: سیپری، موسسه بین المللی تحقیقات صلح تخمین زده است اسرائیل اکنون شاید حدود هشتاد بمب هسته‌ای داشته باشد که بسیار خطرناک است. آیا فکر نمی‌کنید این مسئله مانعی بر سر روند مذاکرات شما با ایران باشد؟

مدیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای: آنچه که ایران همانند دیگر کشورهای عضو باید انجام دهد این است که پادمان‌های جامع ما و دیگر الزامات خود را اجرا کند. این تنها چیزی است که من از ایران می‌خواهم.

مجری: آیا شما فکر می‌کنید اسرائیل باید معاهده منع تکثیر را امضاء کند؟

یوکیا آمانو: شما باید این پرسش را از اسرائیل بپرسید اما مشخص است اکنون قصد امضاء ان پی تی را ندارند.

مجری: آیا آژانس هیچ تلاشی در این زمینه کرده است؟ آیا ما می‌توانیم شاهدشفافیت هسته‌ای اسرائیل باشیم زیرا اسرائیل نیز برای همسایگان خود خطر محسوب می‌شود و آنها احساس ناامنی و انزوا می‌کنند.

یوکیا آمانو: آژانس بین المللی انرژی اتمی و خود من از منطقه عاری هسته‌ای در خاورمیانه حمایت می‌کنیم. ما تا حدودی آماده هستیم به این مسئله کمک کنیم.

مجمع عمومی در سال ۲۰۰۱ تصمیم گرفت از مدیرکل بخواهد میزبان نشستی درباره منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه باشد. در سال ۲۰۱۱ من میزبان نشستی با حضور کشورهای عربی شدم که اسرائیل هم در آن شرکت کرد. این موضوع دشواری است و موضع کشورها نیز متفاوت است. ما هنوز می‌توانیم درباره این موضوع به شیوه سازنده گفتگو کنیم.

با وجود اختلافات و سوابق تاریخی می‌توانیم به نحو سازنده‌ای مذاکره کنیم. البته هنوز این کار راحت نیست و تشکیل این نشست زمان می‌برد اما آژانس به تشکیل منطقه خاورمیانه عاری از تسلیحات هسته‌ای کمک می‌کند.

مجری شبکه راشاتودی: توصیه شما به رئیس جمهور اوباما چیست؟ او باید چه کار کند؟

آمانو: به نظر من مهمترین کار در حال حاضر اعتماد سازی است. بازگرداندن اعتماد بین المللی خیلی مهم است.ما به علت نبودن این اعتماد، دشوار است گام خود را برداریم. برای افزایش اعتماد شفافیت زیاد نیاز است. بهترین کار، ترغیب گفتگوها بین پنج بعلاوه یک، آژانس بین المللی انرژی اتمی و ایران است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان