وظیفه همه افراد فرهیخته و همه نهادهای فرهنگی کشور است که در اشاعه، گسترش و تقویت هرچه بیشتر مسئله کتاب و کتابخوانی اهتمام ورزند.
به گزارش ” صبح رابر” اهمیت کتاب و کتابخوانی در کلام رهبری:
-هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان میافتم، قلباً غمگین و متأسف میشوم. این به خاطر آن است که در کشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلاً ده برابر این میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد.
– اگر هر منصفی به بیانات نبی مکرم اسلام و ائمه علیهم السلام و پیشوایان اسلام نگاه کند و ببیند که اینها در چه زمانی، [مردم را] به کتاب و کتابخوانی دعوت میکردند و فرا میخواندند، همه افسانهها از ذهنش شسته خواهد شد و خواهد فهمید که دشمنان اسلام، کاری جز این نداشتند که افسانههای کتابسوزی و کتابستیزی را بر سر زبانها بیندازند.
( … اسلام پرچمدار کتابخوانی است.
– در اهمیت عنصر کتاب برای تکامل جامعه انسانی، همین بس که تمامی ادیان آسمانی و رجال بزرگ تاریخ بشری، از طریق کتاب جاودانه ماندهاند.
-در قدیم، عادت خواندن قرآن وجود داشت، که این را هم زمان پهلویها از بین بردند! همانطور که میدانید، پیرمردان و پیرزنان ما سواد فارسی خواندن نداشتند، اما قرآن را همه یاد میگرفتند؛ این چیز خیلی خوب و مغتنمی بود.
– مقوله دیگری که ما در آن کم کاری داریم که شاید باورکردنی هم نباشد کتابهای دینی است! مثل اینکه ما روی کتابهای دینی و مسائل اسلامی متأسفانه کم کار میکنیم! این متون اسلامی بسیار ارزشمند است.
– ما به کتابهایی در ردیف کتابهای شهید مطهری احتیاج داریم که مسائل اساسی اسلام را با یک بینش صائب و به دور از کجروی و افراط و تفریط، با زبانی قابل فهم برای قشرهای متوسط جامعه که نه دانشمندان و نه اندیشمندان را ملاک میگیریم، نه سطوح خیلی پایینتر را … تبیین کند.
– آثار سیاسی که آگاهیدهنده به ملت ما باشد و بتواند قشرهای مختلف را دارای مغز سیاسی و قدرت تحلیل بکند، خیلی کم داریم؛ و این چیزی است که انقلاب به آن نیاز دارد.
-من در دوران جوانی زیاد مطالعه میکردم. غیر از کتابهای درسیخودمان مطالعه میکردم و میخواندم، هم کتاب تاریخ، هم کتاب ادبیات، هم کتاب شعر و هم کتاب قصه و رمان میخواندم.
-به کتاب قصه خیلی علاقه داشتم و خیلی از رمانهای معروف را در دوره نوجوانی خواندم. شعر هم میخواندم. من در دوره نوجوانی و جوانی، با بسیاری از دیوانهای شعر آشنا شدم.
– واقعاً آماری بگیرید، ببینیم کتابخوانی چه قدر رشد میکند. بیایید کاری کنید که مردم کتابخوان بشوند!
-در دنیا «کتاب جیبی» اساساً برای این به وجود آمد که مردم کتابخوان بشوند؛ یعنی کتاب را در جیبشان بگذارند و مثلاً هنگامی که به قطار زیرزمینی یا اتوبوس سوار میشوند، آن را باز کنند و بخوانند. این کاری است که اگر باب شود، بسیاری از وقتهای مرده، زنده خواهد شد.
– با تلخی باید اعتراف کنیم که رواج کتاب و روحیه کتابخوانی در میان ملت عزیز ما که خود یکی از مشعلداران فرهنگ و کتاب و معرفت در طول تاریخ پس از ظهور اسلام بوده است بسی کمتر از آن چیزی است که از چنین ملتی انتظار میرود.
-کتاب، مقوله بسیار مهمی است. البته من به کارهای هنری و تصویری تلویزیون، سینما، یا از این قبیل چیزها خیلی اعتقاد دارم، اما کتاب نقش مخصوصی دارد. جای کتاب را هیچ چیزی پر نمیکند.
– کتاب را باید ترویج کرد.
– مردم باید به کتابخوانی عادت کنند و کتاب وارد زندگی بشود.
– کتابخوانی چیزی است که برای یک ملت، فریضه و لازم است.
-انس با کتاب، چیز بسیار باارزشی است و من خواهش میکنم که همه و همه با کتاب انس پیدا کنند.
– موضوع کتاب و کتابت در رشد حیات اجتماعی تأثیر بسزایی دارد.
– همه همت اولیای دین اسلام بر این بوده است که بندگان خدا را به سوی روشنایی کتاب رهنمون شوند. چنانکه کلام الهی با توجه به قلم آغاز شده: (علم بالقلم) و در جایی دیگر میفرماید: (ن و القلم و ما یسطرون)
-کتاب از دیرباز، حافظ و احیاکننده تفکر و اندیشههای والا و منبع عظیمی بوده است که طالبان علم، اندیشه و حقیقت را سیراب نموده.
– ارزیابی شرایط و امکانات موجود فرهنگی مبین این نکته است که امروزه کتاب میتواند به عنوان یک وسیله مطمئن و کار آمد در بهینهسازی فضای فرهنگی جامعه مورد استفاده قرار گیرد.
-تجربه جهانی نشان میدهد که رشد و توسعه تمدنها، ریشه در رشد فکری و فرهنگی هر جامعه دارد و بدون رشد فرهنگ کتابخوانی در جوامع، نمیتوان به رشد هیچ تمدنی دل خوش کرد.
– باید تأکید کرد که علیرغم رشد رسانههای گوناگون جمعی تاکنون هیچ رسانهای نتوانسته است نقشی را که کتاب در رشد تمدنها داشته است، ایفا نماید.
– نقش کتابخانه در انتقال علوم به افراد، بسیار سازنده است. از این رو، کتابخانه را میتوان به عنوان کانون همایش صاحبنظران و موزه پرطراوت اندیشمندان در نظر گرفت.
– کسی که در کتابخانه قدم مینهد، به گلگشت دلانگیز در مجمع دانشمندان و دانایان قدم نهاده است.
– نخستین جلوه باشکوه چنین ارزشی را میتوان در ابتدای برنامههای پیامبر عظیمالشأن اسلام یافت، که رسالتش را با فرمانِ «خواندن» از سوی خداوند آغاز میکند و پی میگیرد.
– در همین فرهنگ مقدس است که خداوند یگانه، به قلم و حرمت آن سوگند یاد میکند و معجزه جاودانه آخرین سفیر الهی را یک کتاب آسمانی تشکیل میدهد.
– وقتی جهل و بیخبری، جامعهای را از پای درآورد، یا شبههها ذهن جوانان را فلج کند، بدون شک یکی از مهمترین کارهایی که میتواند آفت جهل را بزداید، مطالعه است.
– آنچه میتواند شبهههای ذهنی را دفع کند و ایمان و اطمینان را به قلبها باز آورد، کتابخوانی است.
-گرفتاران در چنبره پرسشها و محاصرهشدگان در میان انبوه شبههها، میتوانند برای استمداد فکری به کتابخانه مراجعه کنند و از آنجا نیرو گیرند و به جنگ شبههها بروند.
– دانشاندوزی و کتابخوانی در اسلام، از جایگاه والا و شأن عالی برخوردار است.
– روایتهای گوناگونی از پیامبر خدا و ائمه معصومان علیهم السلام ، موجود است که پیروان دین مبین اسلام را به دانشورزی و کتابخوانی توصیه و سفارش فرمودهاند.
-پیشوایان دینی ما هم مسلمانان را به حفظ و نگهداری کتابها توصیه فرموده و از این رهگذر، اهمیت فرهنگ مکتوب را به مردم یادآور شدهاند.
– در حدیثی میخوانیم که امام حسن مجتبی علیه السلام فرزندان و برادرزادگان خود را جمع کرد و درباره حفظ دانش و نوشتن آن، چنین سفارش فرمود: «شما کوچکترهای قوم هستید و به زودی بزرگان قوم خواهید شد. پس دانش بیاموزید. هر کس از شما نتواند علم را حفظ کند و به خاطر بسپارد، آن را بنویسد و در خانهاش قرار دهد».
– کتاب، کانون پر طراوت و شاداب اندیشمندان و اهالی معرفت است.
– همانگونه که در باغ و بوستان، خاطر آدمی شاد و پر نشاط میشود، سفر به بوستان کتاب و مطالعه ژرف آن نیز مشام جان را شاداب و خرم میسازد.
– آدمی وقتی به مطالعه میپردازد، احساس نشاط میکند و روحش بالنده میشود.
-هیچ میراثی، سودمندتر و باارزشتر از کتاب نیست؛ زیرا کتاب، مایه آرامش روحی انسان است و به او حکمتهای جانپرور میآموزد و ایمان و اطمینان را به قلب وی هدیه میکند.
-در احادیث اسلامی، از کتاب، به عنوان بوستان دانشمندان یاد شده و همدم و سخنگویی شایسته به شمار آمده است.
– بیایید هر روز کتابی بگشاییم و ارزش لحظههای انس با این همدم و رفیق صمیمی را به نیکی درک کنیم.
-کتاب، معلمی ساده و صمیمی و همواره در دسترس است که بیادعا و بیتکلف، آنچه دارد، در اختیار ما میگذارد.
– مطالعه، چنانچه با قصد خالص صورت پذیرد، عبادتی بزرگ به شمار میآید.
– انس با کتاب، در حقیقت، حضور در پیشگاه اندیشمندان و فرزانگان زمانهای گوناگون است.
– صفحات کتاب، معابد اهل علم و محرابهای پاک دانشجویی و دانشآموزی است.
-هرکس با کتاب و مطالعه بیگانه است، غریب و بیمونس است.
– کتاب، میتواند در راه شکوفایی و بالندگی افراد و جوامع، نقش بنیادین ایفا کند و به مطالعهکننده، در شناخت سره از ناسره، کمک رساند.
– به خاطر همین نقش سازنده کتاب در امور فردی و اجتماعی است که حضرت امام صادق علیه السلام میفرماید: «کتابهایتان را خوب نگه دارید که در آینده به آنها نیاز خواهید داشت».
– کتاب، دربردارنده اندیشهها و تفکرات اندیشهورزان و نخبگان ملتها و امانتدار عقلانیت و خردورزی است.
– کتاب، بسان باران رحمتی است که هر انسان تشنهای میتواند از آن سیراب گردد، جرعه جرعه بنوشد و مزرعه حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود را با آن، خرم، آباد و شادان سازد.
-بجاست که همه با هم، قدردان کتاب و مطالعه باشیم، با کتاب انس بگیریم، از جام اندرزها، تجربهها و معرفت آن بنوشیم تا سرمست دانایی و آگاهی شده و به سوی شاهراه حقیقت، رهنمون شویم.