به گزارش ایسنا، نیاز به ایجاد روابط انسانی، یکی از نیازهای عاطفی و ازدواج صمیمیترین نوع رابطه در پاسخ به تمامی نیازها، اعم از مادی و معنوی است و یکی از مراحل تکامل انسان محسوب میشود.
در جامعه امروز ایران، گروههای گوناگونی زندگی میکنند که در آنها درجات مختلفی از شرایط پیشامدرن یا پسامدرن یافت میشود. در این گروههای مختلف اجتماعی شکل خانواده و همسرگزینی متناسب با موقعیت گروه و شکل خانواده متفاوت است. در خانوادههای گسترده جامعه پیشامدرن ازدواج بین دختر و پسر را معمولا بزرگترهای فامیل ترتیب میدهند؛ بنابراین در گروههای اجتماعی که اوضاع مدرن را حتی بهطور دست نخورده حفظ کردهاند هنوز هم انتخاب زن برای پسر یا انتخاب شوهر برای دختر با تصمیم بزرگترها و در صورت لزوم با تایید ضمنی دختر و پسر صورت میگیرد.
در خانوادههای طبقه متوسط جدید یا خانوادههایی که سعی کردهاند الگوهای رفتاری این طبقه را اتخاذ کنند، وضع همسرگزینی متفاوت است. در این خانوادهها با توجه به ملاحظات ذکر شده، سلطه جامعه و خانواده بر فرد کمتر و دایره اختیار او وسیعتر است. بنابراین در این خانوادهها دختر یا پسر ممکن است پیش از گرفتن تایید خانواده همدیگر را پیدا کنند یا والدین مقدمه آشنایی آنها را فراهم کنند؛ ولی در هر حالت انتخاب نهایی برعهده دختر یا پسر است.
پژوهشی در کشور بر روی ۳۸۴ تن از زنان متاهل شهر تهران با هدف مقایسه کارکرد خانواده در ازدواجهای سنتی و مدرن انجام شده است.
نمونههای این تحقیق دارای میانگین سنی ۳۵ سال بودند که ۴۶ درصد آنها شاغل و ۵۲ درصد خانهدار بودند (۲ درصد هم به وضعیت اشتغال خود اشارهای نکردهاند). همچنین ۱۱ درصد مشارکتکنندگان در تحقیق زیر دیپلم، ۴۸ درصد دیپلم و ۳۹ درصد دارای تحصیلات دانشگاهی بوده و دو درصد هم تحصیلات خود را اعلام نکردند.
نتایج تحقیق درباره «توانایی حل مساله» که یکی از شاخصهای کارکرد خانواده است، نشان میدهد که در بین زنان با ازدواج مدرن، میانگین «توانایی حل مساله» ۱۸.۵۸ درصد بوده و در مقابل در بین زنان با ازدواج سنتی، میانگین «توانایی حل مساله» ۱۷/۷۸ درصد بوده است. بنابراین بین این دو دسته از زنان تفاوت معناداری به لحاظ توانایی حل مساله دیده نشد.
همچنین درباره «وضعیت ارتباط بین زوجین» نتایج تحقیق نشان داد که بین زنان با ازدواج مدرن میانگین توانایی ارتباطی ۲۷.۶۵ درصد بوده و در مقابل زنان با ازدواج سنتی میانگین توانایی ارتباطی ۲۴.۸۶ درصد بوده است. بنا بر این نتایج زنان با ازدواج مدرن توانایی بیشتری در زمینه ارتباطی دارند و نتیجه آنکه آشنایی زوجین قبل از ازدواج میتواند در چگونگی ارتباط زوجین در ادامه زندگی تاثیر عمیقی بگذارد و موجب بهتر شدن این بعد از کارکرد خانواده شود.
«چگونگی ایفای نقش» یکی دیگر از شاخصهای کارکرد خانواده است. نتایج تحقیق در این زمینه نیز نشان داد: در بین زنان با ازدواج مدرن، میانگین ایفای نقش بین ۳۲.۱۴ درصد بوده و در مقابل در بین زنان با ازدواج سنتی میانگین ایفای نقش ۲۸.۹۸ درصد بوده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد از لحاظ ایفای نقش بین زنان دارای ازدواج مدرن و زنان دارای ازدواج سنتی تفاوت معنیداری وجود دارد و زنان با سبک ازدواج مدرن در ایفای نقش دارای توانایی بیشتری هستند.
این تحقیق با اشاره کسب میانگین بالاتر در اکثر زمینههای مورد پرسش در این پژوهش توسط زنان با ازدواج مدرن تاکید کرده است که زنان ازدواج کرده به شیوه مدرن، قبل از ازدواج، فرصت کافی برای تقسیم وظایف در خانواده آینده خود را داشتهاند و توانستهاند برخی مسائل مربوط به نقش های زن و مرد در خانواده را تثبیت کنند؛ به همین دلیل و دلایل دیگر، نحوه تقسیم وظایف و نقشپذیری افراد در خانواده در زنان با ازدواج مدرن وضعیت مطلوبتری دارد.
همچنین نتایج این پژوهش در زمینه «پاسخدهیعاطفی» نیز حاکیست: در بین زنان با ازدواج مدرن، میانگین «پاسخدهی عاطفی» ۱۸.۷۱ درصد در مقابل ۱۶.۵۴ درصد زنان با ازدواج سنی است و تفاوت این دو نیز معنیدار است.
بنا بر این تحقیق، «پاسخدهی عاطفی» یا به عبارتی ابراز مهر و محبت به یکدیگر و در نظر داشتن هیجانات عاطفی و احساسی طرف مقابل در خانواده بخش مهمی از کارکرد خانواده است.
این پژوهش در ادامه با بررسی «میزان کنترل رفتار» در بین زنان با ازدواج مدرن و زنان با ازدواج سنتی نشان داد که میانگین کنترل رفتار در بین زنان گروه اول ۲۵.۹۹ درصد و در زنان گروه دوم ۲۳.۶۲ درصد بوده که این نتایج نیز حاکی از امتیاز زنان با ازدواج مدرن در زمینه کنترل رفتار است.
این تحقیق با توجه به یافتههای به دست آمده نتیجه گرفته است که شاید زن و مردی که قبل از ازدواج باهم آشنایی دارند میتوانند برخی قواعد و اصول خانواده مدنظر خود را با یکدیگر طراحی و تعیین کنند و به همین دلیل بعد از ازدواج نیز بیشتر به آنها پایبند میمانند.
نتایج این تحقیق تاکید دارد که در وضعیت امروز جامعه ما شیوه مدرن ازدواج یعنی آشنایی بیشتر زوجین قبل از ازدواج و بحث و تبادل نظر بین آنها درباره ویژگی و اصول و عقاید خود درخصوص خانواده و نحوه ادامه زندگی زناشویی میتواند موجب افزایش کارکردهای خانوادهها شود و بدین وسیله پایداری و ثبات خانواده افزایش یابد.