به گزارش”” صبح رابر”، معروف ترین ضرب المثل که در آن کلمه برف باشد “مثل کبک سرش را زیر برف می کند ” است. این مثل برای کسانی به کار می رود که چون معایب خود را نمی بینند و تشخیص نمی دهند می پندارند که دیگران هم آن معایب را نمی بینند و از آن بی اطلاع هستند.

اتفاقاً سر زیر برف کردن کبک علت و سبب خاصی دارد که با گمان و تصور عامه در مورد این پرندۀ زیبا و خوش خرام کاملاً مغایر و مباین است به همین جهت به شرح آن علت می پردازیم تا اشتباه عمومی در رابطه با این ضرب المثل روشن شود.

راجع به سر در زیر برف کردن کبک در میان مردم این طور شهرت دارد که در فصل زمستان هنگامی که زمین مستور از برف است به محض اینکه کبکها در معرض خطر جرگه و محاصرۀ شکارچیان قرار گیرند فوراً سر را در زیر برف فرو می کنند تا شکارچیان را نبینند به گمان آنکه چون آنها دشمن را نمی بینند پس دشمن هم آنها را نمی بیند و از تعرض و صید شدن مصون خواهد ماند:«چون صیادان قصد او کنند سر را در زیر برف پنهان کنند و چنان پندارد که صیاد او را ندیده و نبیند.» در حالی که این گمان و تصور به کلی باطل است.

شکارچیان متفق القول اظهار داشتند که این اصطلاح به نحوی که در اذهان عامه و حتی شاعران و نویسندگان به منظور ارسال مثل اشتهارد دارد به هیچ وجه صحیح نیست. حقیقت مطلب این است که در ازمنۀ گذشته موقعی که برف تازه می بارد شکارچیان جرگه می کردند یعنی در منطقه ای که کبک داشت از چهار جهت با رعایت سکوت و اختفا پیش می رفتند و منطقۀ صید و شکار را از هر طرف محاصره می کردند و کبکها را می پراندند و در هوا می زدند.
از مختصات کبک این است که هنگام احساس خطر یک پرش برمی دارد و از شدت وحشت و اضطراب چندمتر دورتر به سرعت فرود می آید.
پیداست چون زمین مستور از برف است این حیوان زیبا و قشنگ به علت سرعت فرود آمدن گاهی سر و گردن و گاهی تمام اعضای بدنش در زیر برف فرو می رود و قسمتی که تنها دم و دوپایش خارج از برف باقی می ماند و قدرت خارج شدن از برف و پرواز مجدد از وی سلب می گردد.

البته شاید بسیاری از خوانندگان بر ما خورده بگیرند که ضرب المثل “هرکه بامش بیش برفش بیش تر“  مشهورترین ضرب المثل برفی است.

این ضرب المثل قسمتی از یک شعر است:

هر که شد شوریده تر بی خویش تر
هرکه عاشق تر یقین دل ریش تر

عشق را با درد قسمت می کنند
هرکه بامش بیش برفش بیش تر

برای این ضرب المثل دو معنی ذکر شده است معنی اول آن این است که هرچه پول و ثروت زیادتر و زندگی وسیعتر باشد دردسر و گرفتاری بیشتری هم دارد.
اما این ضرب المثل معنی دومی هم دارد. گویند مقصود از این ضرب المثل آن است که هر کس تلاش بیشتری کند، نتیجه بهتری می بیند، برای مثال، هر کس با کیفیت بیشتری درس بخواند، نتیجه بهتری را انتظار دارد واین انتظاری عقلانی است و یا آن که هر کس که بیشتر و با کیفیت تر کار کند، حقوق بیشتری را طلب می کند، البته چنین چیزی در شرایط خاصی ممکن است و به نتیجه مطلوب می رسد، درشرایطی که عدالت رعایت شود، یعنی شخص مقابل ما عادل و حق شناس باشد.

در آموزه های دینی شنیده ایم که دنیا مزرعه آخرت است، یعنی هر چه در این دنیا بکاریم، در آخرت برداشت می کنیم. به بیان دیگر، هر عملی در این دنیا انجام دهیم، چه خوب باشد و چه بد باشد، در آخرت پاداش یا عذاب می بینیم و این مسئله از وعده های خداوند و موافق با عدل الهی است، پس اگر در روز قیامت از نامه اعمال خود ناراضی بودیم، نمی توانیم، زبان به شکایت باز کنیم، چون اگر چنین کاری کنیم، ممکن است با این جمله رو به رو شویم: « دنیا مزرعه آخرت است » یا : « هر که بامش بیش ، برفش بیشتر» .

البته مثل  “خدا برف را به اندازه بام می دهد” معنی و مقصود مشابه  مثل “هرکه بامش بیش برفش بیش تر” دارد.

شما چه ضرب المثل هایی می دانید که برف در آن باشد؟ آیا معنی ضرب المثل ها را می دانید؟

انتهای پیام/

منبع ” بوتیا