به گزارش” صبح رابر” به نقل از  آرمان کرمان؛ بسیاری از نوجوانان امسال برای اولین بار است که می‌خواهند روزه‌داری ماه مبارک رمضان را تجربه کنند. امساک از خوردن و آشامیدن در روزهای طولانی و گرم تابستان ممکن است دشوار به نظر برسد اما شوق  رسیدن به سن تکلیف که همراه با حس بزرگ شدن است و لذت برخوردار شدن از لطف بی منتهای خداوند مهربان، برای این نوجوانان انگیزه‌ای است که لذت روزه گرفتن را صد چندان می‌کند؛ اما توجه والدین به تغذیه فرزندان می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا روزه‌داری برایشان لذت‌بخش‌تر شود.

به همین خاطر به سراغ دکتر محمد حسینی نسب کارشناس ارشد تغذیه رفتیم و از ایشان در رابطه با تغذیه فرزندان که می خواهند امسال برای اولین بار روزه بگیرند سوالاتی کردیم که از نظرتان می گذرد…

* اولین نکته‌ای که والدین باید برای تغذیه روزه اولی‌ها به آن توجه کنند، چیست؟
ـ مهم‌ترین مشکلی که روزه‌اولی‌ها با آن مواجه هستند، بیدار نشدن در هنگام سحراست. بیش‌تر نوجوانان به سختی در هنگام سحر بیدار می‌شوند، والدین باید تدابیری بیندیشند که نوجوان‌ها بتوانند زودتر بخوابند تا سحرگاه راحت‌تر بیدار شوند.
وعده سحری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چون در صورت  سحری نخوردن و حذف این وعده غذایی به خصوص در روزهای بلند تابستان، طول مدت ناشتایی بسیار زیاد شده و عوارضی چون سردرد، افت فشار خون و ضعف شدید را به همراه خواهد داشت. برای آن‌که بتوانید نوجوان خود را به خوردن سحری ترغیب کنید، مهم‌ترین نکته این است که تلاش کنید تا  در شبانه‌روز حداقل ۸ ساعت بخوابد. این کار باعث می‌شود که با کمبود خواب مواجه نشده و با رغبت بیش‌تری در هنگام سحر بیدار شود.
نکته دیگری که والدین باید به آن توجه کنند این است که فرزند خود را در هنگام سحر زودتر بیدار کنید. با عجله سحری خوردن، برای سلامتی بسیار مضر است. نوجوانان خود را تشویق کنید که سحری را با آرامش میل کنند چون بعضی از نوجوان‌ها برای این‌که زودتر بتوانند غذای خود را خورده و به رختخواب برگردند، سحری را با عجله می‌خورند.

* در وعده سحری چه غذایی مناسب‌تر است؟
ـ برای وعده سحری بهتر است غذایی شبیه غذاهای زمان نهار آماده کنید و البته در این ماه به ذائقه غذایی نوجوانانِ خانواده بیش‌تر توجه کنید.
غذاهای آب پز وبخارپز و برنج مخلوط بهترین انتخاب برای وعده سحر است؛ اما تهیه غذاهای سرخ شده توصیه نمی‌شود. اگر نوجوان به این نوع غذا علاقه دارد چون غذای سرخ کرده دیر هضم است، می‌توانید آن غذا را در وعده سحری همراه با سبزی و سالاد مصرف کنید.
خورش‌ها هم  به دلیل داشتن پروتئین، حبوبات و سبزی‌ها مفید هستند و می‌توان از آن‌ها هم استفاده کرد.

* اگر هر وعده غذاهایی مانند چلوکباب یا چلو مرغ برای فرزندمان آماده کنیم به رشد او کمک می‌شود؟
ـ بدن نوجوان برای رشد به پروتئین نیاز دارد و نباید این میزان پروتئین در ماه مبارک تغییر کند. پروتئین باید از مخلوط حبوبات و مقدار مناسب گوشت تامین شود.  برای مصرف پروتئین‌ها باید توجه داشت که پروتئین‌های حیوانی نظیر گوشت به صورت اوره دفع می‌شوند و دفع اوره مستلزم وجود مقادیر زیاد آب است. به بیان دیگر بدن برای دفع مواد زائد حاصل از هضم پروتئین‌های حیوانی مقدار زیادی آب مصرف می‌کند و به این ترتیب بدن با تشنگی و کمبود آب مواجه می‌شود. برای پیش‌گیری از این مشکل می‌توان از مخلوط پروتئین‌های حیوانی و گیاهی (گوشت و حبوبات مختلف) استفاده کرد تا میزان گوشت مصرفی کاهش یافته و در عین حال پروتئین مورد نیاز بدن نوجوان فراهم شود.

*یکی از نگرانی‌های والدین در ماه مبارک امسال، گرم شدن هوا و تشنگی است؛ برای این دغدغه والدین چه راه حلی پیش‌نهاد می‌کنید؟
ـ  باید به خاطر داشت که حتما در وعده سحری به همراه غذا از سالاد و سبزی‌ها  (البته بدون سس) استفاده شود. از آن‌جا که مواد تشکیل دهنده سالاد به خصوص کاهو مقادیر زیادی آب دارد باعث تاخیر در ایجاد حس تشنگی خواهد شد. سوپ هم گزینه مناسبی برای وعده سحری است. مصرف غذاهای پر نمک و شور در هنگام سحر باعث تشدید احساس تشنگی در طول روز خواهد شد. مصرف مواد غذایی شور و ترشی هم  باعث تشنگی می‌شود و بهتر است به جای آن از لیموی تازه، زیتون، غوره و… استفاده کرد. مصرف ماست هم تشنگی را کمی افزایش می‌دهد اما مصرف آن تا حد یک فنجان مشکلی ندارد و می‌توان به عنوان چاشنی از آن استفاده کرد. از آن‌جا که نوجوانان در سن رشد هستند و استخوان‌های آن‌ها در حال طویل شدن است، کلسیم یکی از املاح حیاتی برای آن‌ها است، بنابراین در طول ماه مبارک رمضان هم، مصرف منابع غنی کلسیم مانند شیر، ماست و کشک باید به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر در رژیم غذایی در نظر گرفته شود.

* با سفره‌های افطاری رنگارنگ و اصرار والدین به ویژه مادران برای خوردن چند نمونه غذا چه باید کرد؟
ـ مادران باید توجه کنند در زمان افطار، فرزندان‌شان را با حجم زیادی از غذاها روبرو نکنند. ما کرمانی‌ها علاقه زیادی به آش رشته داریم، اما باید توجه داشته باشیم که خوردن آش رشته در وعده افطار به دلیل داشتن حبوبات زیاد می‌تواند نوجوانان و حتی بزرگ‌ترها را با مشکل گوارشی مواجه کنند. اگر فرزند شما به خوردن آش رشته علاقه زیادی دارد به او توصیه کنید که به میزان کم آن بسنده کند.
همیشه توصیه می‌شود که شام را یک تا دو ساعت پس از افطار مصرف کنیم. اما از آن‌جا که امسال ساعت افطار دیر هنگام است و در نتیجه فاصله‌ی بین افطار و سحر نسبتاً کوتاه است، بهتر است شام به همراه افطار مصرف شود. در صورتی‌که بین افطار و شام فاصله باشد، نوجوان دیرتر خوابیده و میل کمتری به مصرف سحری خواهد داشت به همین خاطر توصیه می‌‌کنیم که بین افطار و شام فاصله زیادی نباشد اما باید حتما غذا را به آرامی میل کرد، چون مصرف سریع مقادیر زیاد غذا و اشباع شدن ناگهانی معده باعث اختلال در جریان خون شده و باعث بروز ناراحتی گوارشی می‌شود. شام می‌تواند مشابه شام شب‌های غیر از ماه رمضان باشد. در فاصله افطار تا سحر مصرف میوه، آب‌میوه و چای کم‌رنگ هم مفید است.
* “مامان من الان نمی‌تونم غذا بخورم، میل ندارم” مادران با این جمله‌ها چه باید بکنند؟
ـ در مورد نوجوانانی که اشتهای کمی دارند یا کمی ضعیف به نظر می‌رسند، مصرف مغزها توصیه می‌شود. مادران عزیز می‌توانند مغزهای مختلف (نظیر پسته، بادام، فندق و نخودچی) را همراه کمی شکر آسیاب کرده و پودری شبیه قاووت درست کنند و در هنگام سحر یا افطار به فرزندان خود بدهند، یا این مواد را با شیر مخلوط کرده و حریره‌ای مغذی و سرشار از پروتئین برای فرزندانشان تهیه کنند. البته  ممکن است برخی از نوجوانان روزه‌دار نیاز به مصرف مکمل‌های ویتامین یا املاح داشته باشند که بهتر است در این شرایط حتما با متخصص تغذیه در این باره مشورت کنند.
* اگر فرزندمان اضافه وزن داشت، چه باید بکنیم؟
ـ برخی نوجوانان دچار اضافه وزن هستند؛ وعده افطاری این نوجوانان باید موادغذایی مفید و زود هضم مانند صبحانه مقوی باشد. برای این نوجوانان باید از موادغذایی مفید مانند شیر یا فرآورده های لبنی دیگر استفاده کرد.

* برای رفع تشنگی غیر از توصیه‌هایی که قبلا بیان کردید، راه‌کارهای دیگری هم وجود دارد که برای بزرگ‌ترها هم مفید باشد؟
ـ همان‌طور که گفتم برای رفع تشنگی بهترین گزینه سالاد کاهوست. میوه و سبزی‌هایی که درصد آب بیش‌تری دارند، به ترتیب کاهو، کرفس، خیار، هندوانه، کلم بروکلی آب‌پز، اسفناج، لوبیا سبز، هویج و غلات هستند. این سبزی‌ها به علت مواد فیبری می‌توانند مقداری آب را درون خود ذخیره کرده و در ساعات روزه داری به تدریج آب ذخیره خود را رها کرده و در رفع عطش و هم‌چنین پیش‌گیری از یبوست موثر باشند. مصرف میوه و سبزی در فاصله افطار تا سحر، هم برای رفع تشنگی و هم برای رفع یبوست مفید است.

* برای تغذیه نوجوانان ورزش‌کار چه کنیم؟
ـ برای تغذیه این نوجوانان باید رژیم غذایی آن‌ها را ملاک قرار دهیم، البته با توجه به این‌که امسال ماه مبارک در تیرماه است بهتر است به فرزندان‌مان توصیه کنیم که از فعالیت‌های شدید بدنی در طول روز خودداری کنند. هر چند پیاده‌روی کردن و انجام دادن فعالیت‌های سبک می‌تواند مفید هم باشد اما به دلیل تقارن ماه رمضان امسال با فصل تابستان احتمال تشنگی، کمبود آب وجود دارد بنابراین در صورتی که نوجوان تمایل به انجام فعالیت ورزشی دارد بهتر است بعد از ساعات افطار آن را انجام دهد و در این زمینه با متخصص تغذیه حتما مشورت کند.