به گزارش “ صبح رابر” یادش بخیر آن وقت ها، دانش آموزان با یک کیف گونی که درست می کردند، و یک دفتر سبز ، سفید، آبی و قرمز که پشتش نوشته شده بود: تعلیم و تعلم عبادت است،به مدرسه می رفتند و این تشریفات و زرق و برق لوازم التحریر و دغدغه های امروزی رانداشت اما امروزه…
با نزدیک شدن به ماه مهر، بازار رابر در تب و تاب خرید مدارس دانش آموزان همچنان داغ است ، دانش آموزان به همراه خانوادههایی خود برای تهیه لوازم التحریر، کیف، کفش، .. به استقبال از مهر می روند.
این روزها خیابان ها و مغازه ها مملو از دانش آموزانی است که با ذوق و شوق خاص در حال خرید لوازم التحریر هستند . همین شور و حال بوی مهر و مدرسه را زنده میکند . و در همین حال هجوم اولیا برای خرید نوشت افزار باعث شده تا علاوه بر رشد قیمتها، بازار شاهد تنوع بالای این محصولات نیز باشد.
تسخیر بازار لوازمالتحریر توسط قهرمانان پوشالی خارجی در حالی اتفاق افتاده است که تاکیدات فراوانی مبنی بر استفاده از نمادها و قهرمانان ملی در محصولات مورد نیاز کودکان و نوجوانان صورت گرفته است. طرح کیف و کولهپشتی بچهها، نقش روی دفترها، اسباببازیها و حتی لباس آنها همه و همه برگرفته از شخصیتهای خیالی کارتونهای غیرایرانی بویژه چینی و کرهای شده است.
اگر چه مسئولان دم از حمایت از کالای ایرانی و تولید ایرانی میزنند اما شواهد نشان میدهد که از حرف تا عمل فاصله بسیار است و هنوز بازار در قبضه کالاهای خارجی است امری که در سالهای گذشته به گردن تحریم انداخته میشد اما با شرایط جدید به وجود آمده در اقتصاد باید تولیدکنندگان مورد لطف و حمایت دولت قرار بگیرند.
امروزه لوازمالتحریر به عنوان یکی از مهمترین و استراتژیکترین گروه کالایی در بین محصولات فرهنگ عمومی و سبک زندگی قرار میگیرد که با توجه به گروه خاص مخاطبان آن، میتوان از آن به عنوان مهمترین گروهها جهت تأثیرگذاری فرهنگی نام برد.
بیشک انتقال ارزشها و باورهای هر کشور به نسلهای آینده، مهمترین وظیفه نهادهای فرهنگی هر کشوری است که این مهم از طریق اثرگذاریهای فرهنگی بر جامعه کودک و نوجوان آن کشور صورت میگیرد.
کودکان و نوجوانان در این مقطع سنی بسیار منعطف و الگوپذیر هستند که متأسفانه فرهنگ غرب با ارائه کاراکترهای غربی توانسته با کودکان و نوجوانان ایرانی ارتباط گسترده بگیرد و ذهن آنها را تسخیر کند.
از آنجایی که لوازم التحریر به عنوان یک کالای ضروری که کودکان ونوجوانان در مقطع دانشآموزی بیشترین ارتباط را با این محصولات دارند، بسیارمهم است یعنی این گروه سنی درگیری ملموسی با این نوع کالا دارند و بیشترین زمان خود را با لوازمالتحریر و نوشتافزارها میگذرانند.
با توجه به اهمیت فوقالعاده لوازم التحریر مشاهده کردیم که بازار لوازم التحریر وسایل بهداشتی ساده از قبیل دستمال کاغذی جیبی، صابون جیبی و لیوان کوچک آبخوری به طور کلی در دست کاراکترهای غربی است که این کاراکترها آثار مخربی بر سبک زندگی و اعتقادات کودکان و نوجوان کشورمان دارد و متأسفانه پس از سی و چهار سال از پیروزی انقلاب اسلامی در این زمینه حرکت جدی انجام نشده است.
وهنوز هم شاهد ، طرح های دفاتر و لوازم التحریر از سیندرلا، بازی های اینترنتی،پو، باربی و بن تن و …هستند که نبض فروش بازارهای نوشت افزاربا سبک زندگی غربی را در دست گرفته اند، نه سبک زندگی اسلامی ایرانی. و به تبع آن فروش لوازم تحریر که تصاویر این کاراکترها را به نمایش گذاشته بود هم رشد روز افزونی به خود گرفت.
اما یکی از مهم ترین مشکلات رواج بازار نوشت افزارهای غربی ، نوع پوشش کاراکترهای دختر روی این لوازم بود، دخترکانی که روی این نوشت افزارها به تصویر در آمده بودند، غالبا با لباس هایی نامناسب که گاهی به عریانی هم طعنه می زد، نمایشگر پوشش زنان و دختران کشورهای خواستگاهشان بودند. از دیگر مولفه های دخترکان غربی نقش بسته روی دفاتر و کیف های مدرسه، سبک اندامشان بود، لاغری بیش از حد و تاکید جنسی روی اعضای بدن، از مولفه های اصلی تصویر این دخترکان روی جلد بود، تصاویری که این پیش زمینه ذهنی را در مخاطبان کودک و نوجوان خود ایجاد می کند که زیبایی به معنای نزدیک شدن به سبک خاص اندام دختران روی جلد دفترچه ها است. و نمونه های ایرانی انقدر محدود هستند که در ازدحام نمونه های غربی گاه اصلا دیده نمی شوند.
در این میان دخترها هم از همان روزهای کودکی به این فکر می کردند که چگونه باید اندامی شبیه به باربی داشته باشند و با چه رژیم غذایی سایز کمرشان را به سیندرلا نزدیک کنند. اتفاقی که به دنبال خود تصویر جنسی از دختر بودن را در ذهن دانش آموزان ایجاد می کند و این باور را که برای برتر بودن باید به معیارهای زیبایی تعریف شده کارتون های امریکایی نزدیک شد. نکته دیگر این است که غالب کاراکترهای دختر کارتون های هالیوودی ، تنها مولفه بارزشان زیبایی و اندام خاص است و در این میان دانش و علم معمولا به اندازه ای نادیده گرفته می شود که این تصور را به ذهن مخاطب متبادر می کند برای برتر بودن، نیاز به دانش و علم نیست و زیبایی و اندام متناسب، شرط لازم و کافی برای بهترین بودن است. هجمه شخصیت های غربی بر روی جلد لوازم مدرسه در حالی بود که دانش آموزان ما هیچ شناختی نسبت به شخصیت های تاریخ ساز کشور خود نداشتند و جای خالی تصاویر این بزرگان همواره بر روی نوشت افزار مصرفی دانش آموزان احساس می شد. مدتها گذشت تا سالهای دهه نود که ماجرای استفاده از نوشت افزاری غربی به یکی از سوژه های اصلی خبرگزاری ها و روزنامه های بدل شد و کارشناسان از آن به عنوان یکی از آفت های بازار نوشت افزار یاد می کردند.
به هر رو با توجه به تاثیرات مخربی که این نوع از نوشت افزار می تواند در نسل آینده ساز این کشور بگذارد، رسانه ها و مدیران باید راهکاری کاربردی را برای مقابله با نوشت افزارهای غربی و توسعه و گسترش نمونه های داخلی بیندیشند تا سبک زندگی نسل جدید کشور به دست الگو های غربی نیفتد.
با گشتی که در بازار لوازم التحریر و نوشت افزار رابر داشتیم این حکایت را دارد که با وجود آنکه تولیدات داخلی در تلاش هستند تا سهمی در بازار بیابند اما هنوز اقلام وارداتی در حال خودنمایی در بازار هستند و در کنار طرحهای ایرانی هنوز باربیها و باب اسفنجیها در حال لبخند زدن به کودکان هستند.
نوشت افزار هایی که این روزها با نمادهای غربی و آمریکایی به پشت نیمکتهای مدارس تمام لحظات یک کودک ایرانی را رقم میزنند.
شاید بسیاری از افراد عنوان کنند که دانشآموز صرفا جذب زیبایی ظاهری لوازم التحریرو دفتر مشق به تصاویر غربی می شود اما به جرئت میتوان گفت که این نمادها به تدریج بر روی طرز تفکر و رفتار دانشآموز تاثیر میگذارد و این گونه است که از همان سنین کودکی، فرزندانمان را بیتوجه به نمادها و قهرمانان ملی بزرگ میکنیم و ماحصل آن در آینده میشود جوانی که تمام آرزویش مهاجرت به خارج از کشور و زیستن در سرزمینی است که همبازیهای دوران کودکیاش از آنجا برخواستهاند.
یکی دیگر از فعالان صنف لوازم التحریر عدم دسترسی آسان به لوازم التحریر با نمادهای اسلامی و ایرانی برای فروشندگان را از دیگر علل رویکرد بچه ها به لوازم التحریر با قهرمانان خارجی این خلأ توریع در حالی است که حرکتهای جهادی خوبی در سطح ملی برای تولید نوشتافزارهای ملی صورت گرفته و زمینههای توزیع هم فراهم شده است.
یکی از فروشندگان میگفت: بچهها طرحهای خارجی را بهتر از ما که فروشندهایم میشناسنددر حقیقت کشورهای غربی برای تخریب فرهنگ و هویت بومی کشورهای دیگر، برنامه ریزی کرده و ابتدا شخصیتهای تلویزیونی خلق میکنند و سپس لوازمالتحریر و کیف و حتی کفش آن شخصیتها را وارد بازار میکنند.
وی ادامه داد : حال که بازار خرید نوشتافزار و لوازم مدرسه گرم گرم است از طریق نوشتافزارها فرهنگسازی در روح کودکان و نوجوانان صورت میگیرد که باعث میشود نحوه رفتار، پوشش و ارزشگذاریهای آنها برگرفته از شخصیتهایی باشد که به طور مرتب با آن در تماس هستند.
شمس الدینی گفت: اگر مسئولین و طراحان قصد مبارزه با کالاهای خارجی را داشتند باید عروسک هایی زیبا و دارای جذابیت طرح می کردند تا یارای مقابله با اینها را داشته باشد.
وی بیان کرد: گاه چند بچه با هم در مغازه هستند به خرید هم نگاه کرده و اگر چیزی کمتر داشته باشند والدینشان را مجبور می کنند که مثلا مثل آن لوازمی که دست آن پسر یا دختر است برای ما هم بخر!
فروشنده ای دیگر درباره کالاهای موجود در مغازه اش می گوید: بیشتر اجناسم چینی است و فروش خوبی دارد چون برای بچه ها طرح و رنگ و زیبایی درجه اول اهمیت و کیفیت درجه دوم اهمیت را دارا است و خانواده ها نیز مجبور می شوند خواسته فرزندانشان را برآورده کنند.
او درباره تفاوت دفتر های خارجی و ایرانی اظهار می کند: دفتر خارجی درخشندگی بیشتری دارد طرح آن جذاب بوده و به قول معروف زرق و برق خاصی دارد در حالی که نه تنها دفتر بلکه اکثر لوازم ایرانی از این کیفیت و جذابیت برخوردار نیست البته جنس های چینی فقط زیبا هستند و کیفیت جنس ایرانی بسیار بهتر از آنها است اما متاسفانه کمتر خریداری می شود!
در حال حاضر نهتنها بخش عمدهای از بازار لوازمالتحریر وارداتی است بلکه اندک تولیدکنندگان داخلی هم به دلیل تغییر ذائقه دانشآموزان در ضعف در معرفی صحیح الگوهای ایرانی به سمت تولید لوازمالتحریر با سبکها و طرحهای بیگانه متمایل شدهاند، وضعیتی که در صورت تداوم میتواند بسیار خطرناک باشد چرا که کمکم اسطورهها و قهرمانان بیگانه جایگزین پهلوانان و قهرمانان ملی شده و دانشآموزان در شناخت هویت تاریخی-فرهنگی دچار مشکل میشوند. اما بهراستی چرا تا به حال نتوانستهایم آنطور که باید الگوها و اسطورههای ایرانی را از طریق لوازمالتحریر به کودکانمان معرفی کنیم؟
اما آیا بهراستی اگر از یک دانشآموز ایرانی و فرزندانمان درباره ۲ شخصیت؛ یکی شخصیتهای کارتونی خارجی و دیگری قهرمانان وطنی سؤال کنیم، کودکانمان با کدامیک آشناتر هستند؟ نتیجهگیری این گزارش باشد بر عهده شما.
انتهای پیام /