به گزارش “صبح رابر”؛  محمدحسین رجبی دوانی در گفتگو با ناب نیوز ضمن تبریک ایام ولادت امام رضا (ع) با اشاره به سیره سیاسی زندگی حضرت و پذیرفتن ولایتعهدی مامون از سمت ایشان گفت: پس از صلح امام حسن (ع) و کناره گیری ایشان از خلافت، هیچگاه برای سایر امامان زمینه برای به دست گرفتن قدرت فراهم نشد.

این پژوهشگر تاریخ اسلام بیان کرد: اما امام رضا (ع) موقعیتی استثنایی در مقابل خود دید که خلیفه زمان یعنی مامون اصرار داشت وجود مقدس ایشان با حاکمیت و خلافت عباسی همکاری کند و در نهایت حضرت ولیعهد مامون شدند.

وی تاکید کرد: حضرت در این مقام کاری در عرصه اجرایی بر عهد نگرفتند و با توجه به اعلام رسمی که درخصوص ولایتعهدی ایشان صورت گرفت، بیشتر در مقام مشاوره با مامون همکاری می کردند ولی برخوردهای آن وجود مقدس با مقامات حکومتی ونحوه تعامل و رفتار با مردم در جایگاه ولیعهدی قابل توجه است.

رجبی دوانی ادامه داد: امام که می دانست وزرا و مقامات حکومت مامون مانند خود او افرادی باطل و فاسق هستند، به صراحت و عمدا آنها را تحویل نمی گرفت؛ حتی زمانی که فضل بن سهل معروف به ذوالریاستین که مقامات ارشد کشوری و لشکری خلافت مامون را باهم داشت، خدمت امام رضا (ع) رسید و می خواست که متنی به رویت ایشان برساند و امضایی از حضرت بگیرد.

این محقق تاریخ اسلام عنوان کرد: امام بدون اینکه اورا آنچنان که انتظار داشت، احترام کند حتی به ایشان نگاه نکرده و اجازه نشستن هم ندادند؛ نامه را خوانده و امضا کردند و به او بازگردند.

رجبی دوانی اظهار داشت: همچنین می بینیم امام رضا (ع) آداب وتشریفات دربار را به هم زده وبا کارکنان، خدمه و غلامان دربار نشست و برخواست کرده و با آنها همسفره می شدند؛ به گونه ای که این مردم که آن وجود مقدس را تا آن هنگام نمی شناختند، شیفته اخلاق و رفتار امام رضا (ع) شدند.

وی با اشاره به اینکه حضرت می خواستند تشریفات و دبدبه و کبکبه حکومت را بشکنند، تصریح کرد: زمانی که مامون با اصرار از حضرت خواست نماز عید را اقامه کنند، ایشان ابتدا نپذیرفته و بعد از اصرارهای مامون امام می فرماید اگر بخواهم در نماز حاضر شوم، به شیوه جدم رسول خدا رفتار می کنم که مامون هم موافقت می کند.

این پژوهشگر تاریخ اسلام تشریح کرد: امام رضا (ع) با سیمایی بسیار معنوی و الهی از محل اقامت خارج می شوند و در حالیکه بدون کفش و با پای برهنه بودند، حالتی محزون و خاضع در چهره حضرت مشاهده می شد؛ حضرت در حالیکه ذکر می گفتند و آیاتی از قرآن تلاوت می کردند، بیرون آمدند.

رجبی دوانی اذعان داشت: مقامات کشوری و لشکری که آماده بودند تا حضرت را از محل اقامت تا مصلی همراهی کنند، وقتی چنین معنویت و سادگی را در چهره و ظاهر امام مشاهده کردند، ناخودآگاه به گونه ای تحت تاثیر قرار گرفتند که کفش ها را از پا خارج کردند، از اسب پیاده شده و به دنبال امام راه افتادند.

وی افزود: وقتی به مامون خبر رسید که امام با چنین موقعیت و شمایلی برای اقامه نماز می روند و مقامات را تحت تاثیر قرار داده اند، فردی نزد ایشان فرستاد و گفت ما راضی به زحمت شما نیستیم؛ برگردید وهمان فرد قبلی را برای نماز می فرستیم چرا که ترسید اگرامام با آن شمایل معنوی به نماز بایستند، دیگر کسی تابع حکومت او نخواهد بود.

این پژوهشگر و محقق تاریخ اسلام خاطرنشان کرد: این تنها موارد کوچکی از رفتار امام رضا (ع) در مقام ولیعهدی بود اما از آنجا که در مقام خلافت و ریاست نبودند، عهد کرده بودند در کارهای اجرایی دخل و تصرف نکنند.