به گزارش “صبح رابر“؛ این‏که اساسا چرا در آداب و اعمال دینى به بزرگداشت روزى به نام «دحو الارض» توجه شده، نکته مهمى است که نباید در توجه دادن جامعه به آن اعمال از این «چرایى» غفلت نمود.

این مطلب آنگاه اهمیت بیشترى پیدا مى کند که با کنکاش عقلى و دقت در دعاى مختصر منقول براى این روز که در مفاتیح ذکر شده، شاخص بودن بعد سیاسى و انقلابى آن نمایان مى‏ گردد.

با تعمق مختصر در مضامین این دعا، بعد سیاسى این روز آشکار شده و علت اصرار به اهتمام در بزرگداشت آن آشکار مى‏ شود و روشن مى‏ گردد چرا روزه و عبادت شب و روز بیست و پنج ذیقعده این مقدار با فضیلت عنوان شده است.

در حقیقت این بعد کلان سیاسى و حکومتى این روز و این دعا متاسفانه مورد غفلت واقع شده است. بى‏ مورد نیست که بنا به بعضى روایات، این روز، روز قیام امام زمان(عج) اعلام شده است.

  دحوالارض در قرآن‏

در قرآن کریم به دحوالارض اشاره شده است. خداوند در آیه ۳۰ سوره نازعات مى‏ فرماید: «و زمین را پس از آن (آفرینش آسمان و زمین) گسترش داد». بر پایه نظر بیشتر مفسران، منظور از «دَحیها» در این آیه، همان دحوالارض است. یعنى روز پهن شدن و گسترده شدن زمین که براساس روایات در این روز، زمین از نقطه ‏اى که کعبه در آن واقع شده است، از آب بیرون آمده و شروع به گسترده شدن و پهن شدن کرده تا به شکل امروزى درآمده است.

هم‏چنین در آیه ۵ سوره شمس «و الارض و ما طحیها» با توجه به آن‏که «طحیها» را هم‏ معناى «دحیها» و یا حتى از باب تبدیل «دال» به «طا» یک کلمه دانسته ‏اند، به همین موضوع مربوط مى ‏باشد.

براساس آیه قرآن «ان اول بیت وضع للناس للذى ببکه مبارکا و هدى للعالمین»(آل عمران: ۹۶)؛ «همانا اولین خانه‏ اى که براى مردم ساخته شده در همین مکه وکعبه بنا نهاده شده تا باعث هدایت عالمیان شود» که آیه ثابت مى‏کند اولین نقطه‏ اى که براى مردم قرار داده شده، همین کعبه قبله مسلمانان است.

این آیات ثابت مى ‏کند زمین ابتدا به شکل امروزى نبوده و خشکى نداشته و قابل سکونت نبوده است، اما بعدا از همان نقطه کعبه شروع به پهن شدن و گسترده شدن کرده، تا این‏که قابل سکونت براى انسان شده است.

از مجموع این آیات به ‏خوبى درمى ‏یابیم خداى متعال زمین را براى بندگى رام و مسخر انسان قرار داده و این بندگى جداى از بعد فردى که در اطاعت دستورات الهى و گناه و نافرمانى نکردن نمایان مى‏شود، در سطح کلان در حاکمیت بندگان خدا در روى زمین به بهترین و شایسته ترین شکل محقق مى ‏گردد.

محورهاى مهم دعاى دحوالارض‏

این دعا در عین اختصار، مضامین عمیقى را در بر گرفته که در دو محور اصلى قابل تفکیک است:

الف) محور بندگى در زمین از بعد فردى‏

در این محور که نیمى از دعا را به خود اختصاص داده، شخص متوجه این حقیقت مى‏شود که خداى متعال زمین را در راستاى بندگى، رام و تسخیر انسان نموده و بر این اساس باید از خدا مدد خواست تا در مسیر بندگى حرکت و از گناهان توبه نمود و از خدا خواست که اولیائش را دستگیر ما قرار دهد و بعد از مرگ که در زیر خاک و داخل زمین مدفون مى‏ شویم نیز ما را به لطف و رحمتش یاد کند.

ب) محور زندگى اجتماعى انسان در روى زمین‏

این محور برخلاف محور قبل که به بعد فردى و عبادى مربوط مى‏شد، کاملا به بعد اجتماعى، سیاسى و حکومتى زندگى بشر بر روى زمین التفات مى‏ کند و در واقع خواست خدا را که حاکمیت بندگان در مسیر بندگى در روى زمین است، مطرح مى‏ نماید.

در این‏ زمینه از یک‏سو به ما مى‏آموزد که از خدا نابودى حاکمان ظالم و غاصب را با شدیدترین لحنها از خدا درخواست کنیم: اللَّهُمَ وَ الْعَنْ جَبَابِرَهَ الْأَوَّلِینَ وَ الآخِرِینَ وَ بِحُقُوقِ أَوْلِیَائِکَ الْمُسْتَأْثِرِینَ اللَّهُمَ وَ اقْصِمْ دَعَائِمَهُمْ وَ أَهْلِکْ أَشْیَاعَهُمْ وَ عَامِلَهُمْ وَ عَجِّلْ مَهَالِکَهُمْ وَ اسْلُبْهُمْ مَمَالِکَهُمْ وَ ضَیِّقْ عَلَیْهِمْ مَسَالِکَهُمْ وَ الْعَنْ مُسَاهِمَهُمْ وَ مُشَارِکَهُمْ اللَّهُمَ وَ عَجِّلْ فَرَجَ أَوْلِیَائِکَ وَ ارْدُدْ عَلَیْهِمْ مَظَالِمَهُمْ‏؛

و از سوى دیگر ظهور امام زمان و برقرارى حکومت فراگیر عادلانه‏اش را از خداوند طلب کنیم: وَ أَظْهِرْ بِالْحَقِ قَائِمَهُمْ وَ اجْعَلْهُ لِدِینِکَ مُنْتَصِرا وَ بِأَمْرِکَ فِى أَعْدَائِکَ مُؤْتَمِرا اللَّهُمَ احْفُفْهُ بِمَلائِکَهِ النَّصْرِ وَ بِمَا أَلْقَیْتَ إِلَیْهِ مِنَ الاَْمْرِ فِى لَیْلَهِ الْقَدْرِ مُنْتَقِما لَکَ حَتَّى تَرْضَى وَ یَعُودَ دِینُکَ بِهِ وَ عَلَى یَدَیْهِ جَدِیدا غَضّا وَ یَمْحَضَ الْحَقَ مَحْضا وَ یَرْفِضَ الْبَاطِلَ رَفْضا اللَّهُمَ صَلِ عَلَیْهِ وَ عَلَى جَمِیعِ آبَائِهِ وَ اجْعَلْنَا مِنْ صَحْبِهِ وَ أُسْرَتِهِ وَ ابْعَثْنَا فِى کَرَّتِهِ حَتَّى نَکُونَ فِى زَمَانِهِ مِنْ أَعْوَانِهِ اللَّهُمَ أَدْرِکْ بِنَا قِیَامَهُ وَ أَشْهِدْنَا أَیَّامَهُ وَ صَلِ عَلَیْهِ وَ ارْدُدْ إِلَیْنَا سَلامَهُ وَ السَّلامُ عَلَیْهِ وَ رَحْمَهُ الله وَ بَرَکَاتُهُ.

اینجاست که بعد سیاسى این روز آشکار شده و علت اصرار به اهتمام در بزرگداشت آن آشکار مى‏شود و روشن‏ می‏گردد چرا روزه و عبادت شب و روز بیست و پنج ذیقعده این مقدار با فضیلت عنوان شده است.

در حقیقت این بعد کلان سیاسى و حکومتى این روز و این دعا متاسفانه مورد غفلت واقع شده است. بى‏ مورد نیست که بنا به بعضى روایات این روز، روز قیام امام زمان(عج) اعلام شده است.

مناسبت های دیگر این روز

گذشته از واقعه دحوالارض، رویدادهای دیگری نیز در این روز رخ داده اند که اهمیت آن را دوچندان کرده اند؛ از جمله:

میلاد ابوالانبیاء حضرت ابراهیم علی نبینا و آله و علیه السلام.

میلاد حضرت عیسی مسیح ـ علیه السلام.

خروج رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ از مدینه به همراه هزاران حاجی به سوی مکه، به قصد حجه الوداع. در این سفر وجود مقدس امیرالمؤمنین و حضرت زهرا ـ سلام الله علیهما ـ و نیز همه همسران و بسیاری از اصحاب پیامبر (ص) نیز ایشان را همراهی می‌کردند.

در روایتی نیز آمده است که قائم (عج) در همین روز قیام خواهد کرد.

زیارت حضرت امام رضا ـ علیه السلام ـ بهترین و با فضیلت‌ترین عمل مستحبی این روز است.

انتهای پیام