به گزارش ” صبح رابر” “فاطمه فاطمی” عضو لویی‌جرگه افغانستان در گفتگو با شبکه اطلاع‌رسانی دانا، با اشاره به حضور استعماری چندین ساله انگلیس در افغانستان گفت: در قرن ۱۷ استعمار انگلیس اکثریت جهان را به سلطه خود درآورد  و زمانی که نیروهای انگلیس در هند مستقر شدند، سعی کردند کشورهای همسایه هندوستان و در کل کشورهای آسیای مرکزی را نیز به استعمار خود درآورند و افغانستان را هم به عنوان سپر خود در برابر روس‌ها قرار داد.

وی تفرقه میان گروه‌ها و قومیت‌های مختلف در افغانستان را هدف استعمار انگلیس دانست و افزود: انگلیس‌ها طوری در قومیت‌های افغان نفوذ کردند تا در موقع لزوم بتوانند میان اقوام مثلا میان هزاره‌ها با پشتون‌ها یا هزاره‌ها در مقابل سیدها و قزلبا‌ش‌ها اختلاف بیندازند و در نهایت با یکدیگر بجنگند.‌ اختلاف میان قومیت‌ها و گروه‌های مختلف در افغانستان در حالی است که قبل از ورود انگلیس‌ها به این کشور، مردم افغان اعم از شیعه و سنی و هر قومیتی دیگر در کنار یکدیگر به راحتی زندگی می‌کردند که متاسفانه استعمار انگلیس باعث شد میان قومیت‌ها اختلاف و فاصله بیفتند و هدف نهایی هم این بود که افغانستاان ناآرام بشود و همیشه در نفاق و اختلاف باشد و تا استعمار بتواند به منافع خود برسد که تا حدودی هم موفق بودند.

این پژوهشگر منطقه‌ای، یکی از خصوصیات بارز مردم افغانستان را پایبندی به اعتقادات مذهبی دانست و گفت: مردم افغانستان با همه مشکلات کنار می‌آیند اما زمانی که به اعتقاداتشان توهین شود دیگر کوتاه نمی‌آینند. مردم افغانستان اسلامی سنتی دارند، اما به این اسلام سنتی به شدت معتقدند که همین موضع باعث شد روسیه و انگلیس در این کشور شکست بخورند و الان هم نیروهای آمریکایی شکست خورده و نتوانستند به اهداف اصلی خود در این کشور برسند.

وی گفت:‌ مثلا اگر به تاریخ افغانستان نگاه کنیم می‌بینیم که بیش از صد سال است انگلیس در افغانستان حضور دارد و معاهده‌های زیادی را هم با شاهان افغان امضا کرده‌‌اند تا بتوانند سیطره سیاسی و نظامی خود را در افغانستان تحکیم بخشند، ولی مردم قیام کردند و جنگ‌های زیادی میام مردم و نیروهای انگلیس رخ داد که حتی تلفات زیادی هم داشت و طوری شکست خوردند که از ۱۴ هزار نفر فقط یک نفر زنده ماند و باید گفت شکستی که انگلیس در افعغانستان خودر در هیچ جای دیگر دنیا نخورد.

فاطمی به دکترین سیاست انگلیس مبنی بر اختلاف بینداز و حکومت کن اشاره کرد و گفت: در حال حاضر نیروهای انگلیسی که در افغانستان حضور دارند، گروه‌ها و قومیت‌های مختلف را از نظر مالی و نظامی تقویت می‌کنند تا علیه یکدیگر بجنگند که نمونه بارز آن نیروهای طالبان است که چند سال است با نیروهای خودی در حال جنگ است که متاسفانه فقر اقتصادی و فقر فرهنگی سوغات این ناامنی هاست.

نماینده لویی‌جرگه افغانستان یادآور شد: در افغانستان بیش از هزار سازمان و شرکت غیردولتی در بحث فرهنگی و سیاسی فعالیت می‌کنند، مثلا سازمان معروف “بلک واتر” که در افغانستان فعالیت داشت، افراد را دستگیر می‌کردند و جداگانه محاکمه می‌کردند و یا نیروهای آمریکایی به خود اجازه می‌دهند هرکسی را می‌خواهند بگیرند و به زندان بگرام ببرند و محاکمه کنند و این‌ها در حالی است که پیمان امنیتی میان آمریکا و افغانستان و موضوع اعطای مصونیت قضایی مقامات آمریکایی هنوز امضا نشده است.

وی اقدامات فرهنگی که توسط نیروهای انگلیسی در افغانستان در حال پیاده شدن هست را خطری برای فرهنگ این کشور دانست و افزود: برخی از نیروهای انگلیسی که مثلا در قندهار یا هیلمند حضور دارند فقط به کار نظامی نمی‌پردازند، بلکه به کارهای فرهنگی نیز روی آورده‌اند، مثلا چون افغانستان رابطه خوبی با ایران دارد و فرهنگ ایرانی در این کشور جاری است،‌ سعی می‌کنند ریشه زبان فارسی را در این کشوربخشکانند و اکثر تابلوهایی که بالای سر مغازه‌ها نصب است، به زبان انگلیسی نوشته شده است.

فاطمی افزود:‌ اگر به موضوع وهابیت نگاه کنیم می‌بینیم که این برنامه طی دویست سال اجرا شد و الان وهابیت به این شکل در عربستان بوجود آمده است و در حال حاضر هم نیروهای خارجی مستقر در افغانستان در حال تدوین برنامه‌های فرهنگی هستند که برای صدسال آینده این کشور برنامه‌ریزی شده و به مرور می‌خواهند فرهنگ افغانستان را از فرهنگ ایران جدا کنند.

نماینده لویی‌جرگه افغانستان به نقشه استعمار برای جدا انداختن میان فرهنگ ایران و افغانستان اشاره کرد و گفت:‌ البته فرهنگ افغانستان فرهنگی بومی و سنتی است و تاکنون موفق نبوده‌‌اند، اما باید این را بگویم که استعمار طرحی صد ساله دارد و اگر بخواهیم موفق باشیم باید کارهای فرهنگی در این کشور انجام دهیم. مثلا سال گذشته از طرف جمهوری اسلامی ایران کتاب‌های درسی به افغانستان هدیه شد، اما دست های پشت پرده باعث شد تا کتاب‌ها را به دریا اندازند تا به دست مردم افغان نرسد. یا اینکه طوری فرهنگ ‌سازی می‌کنند که تا اقدامات کمیته امداد امام خمینی (ره)‌ که کمک‌های زیادی به مردم افغان کرده را اقداماتی مداخله‌جویانه در امور داخلی و زندگی مردم افغان توصیف کنند و مردم را نسبت به ایران حساس و بدبین کنند و الان از هر جای دنیا به افغانستان سفر کنند اینقدر استعمار حساس نیست که اگر از ایران به این کشور سفر کنند حساس هستند. انگلیس و آمریکا می‌خواهند فرهنگ ایران و افغانستان که یک فرهنگ جداناپذیر است و مردم این کشور که  با هم برادر هستند و سالها در کنار یکدیگر در آرامش با یکدیگر زندگی کرده‌اند را از هم جدا کنند و میان دو فرهنگ اختلاف بینندازند.

وی زبان فارسی را مهمترین نقطه مشترک فرهنگی میان ایران و افغانستان دانست و از کم‌کاری سازمان های فرهنگی ایرانی در افغانستان انتقاد کرد و گفت: ایران و افغانستان دارای مشترکات فرهنگی بسیاری هستند اما در این زمینه فقط کارهای مقطعی انجام شده و فعالیت‌های بلندمدت و اصولی انجام نشده است.

فاطمی افزود: متاسفانه چون برنامه‌ریزی‌های فرهنگی میان دو کشور مقطعی و دارای ضعیف مدیریتی است، به همین خاطر آنچنان که باید، تاثیرگذار نیست. مثلا ایران یک دفتر مطالعاتی در افغانستان داشت که بعد از پنج سال این دفتر را تعطیل کرد و این در حالی است که افغانستان به این نوع دفاتر و کارهای فرهنگی ایران نیاز دارد. حتی سایت‌هایی به زبان پشتو وجود دارد که موضع‌گیری‌هایی علیه جمهوری‌اسلامی دارد و حتی بیگانگان به این سایت ها خط‌ مشی می دهند که این نشان از ضعف اقدامات فرهنگی میان دو کشور است که با چاپ کتاب و ایجاد سایت هایی به زبان پشتو می‌توان اقوام پشتون را به ایران خوش‌بین کرد و باعث شد فرهنگ دو کشور بیش از پیش به هم نزدیک شوند.

نماینده لویی‌جرگه افغانستان در پایان به انتخابات آتی ریاست‌جمهوری کشورش اشاره کرد و معتقد است در دولت بعدی فقط شخصی می‌رود و شخص دیگری می‌آید و در سیاست خارجی این کشور تغییری بوجود نمی‌آید

وی گفت:‌ سیاست افغانستان را نیروهای خارجی که در این کشور حضور دارند تعیین می‌کنند و حتی تلاش می‌کنند دولتی بر  سر کار بیاید که هماهنگ با سیاست‌های غرب باشد. آقای کرزای خیلی تمایل داشت روابطش با ایران بیشتر از اینی که هست باشد اما قدرتش را نداشت.

تنظیم کننده: مصطفی میرزاباقری