به گزارش “صبح رابر”پیشوایان معصوم انسان هاى کامل و برگزیده‏اى هستند که به عنوان الگوهاى رفتارى و مشعل هاى فروزان هدایت جامعه بشرى از سوى خدا تعیین شده‏اند. گفتار، رفتار و منش آنان ترسیم«حیات طیبه‏» انسانى و وجودشان تبلور تمامى ارزش هاى الهى است و بدون شک، ارتباط با چنین چهره‏هایى و پیروى از دستورها و رفتارشان، تنها راه دستیابى به کمال انسانیت و سعادت دو جهان است.

ارشاد و هدایت گمراهان

امام هادی(ع) اهمیت زیادی به هدایت گمراهان و منحرفان از راه حق می داد و در این راه کوشش خستگی ناپذیری را آغاز کرده بود، از جمله کسانی که به وسیله حضرت به حقیقت دست یافت و هدایت شد «ابوالحسن بصری» معروف به «ملاّح» را می توان نام برد. وی «واقفی» بود و پس از امام موسی کاظم (ع) امامت هیچ یک از فرزندان حضرت را نپذیرفته بود. روزی امام هادی (ع) ابوالحسن بصری را دیده به او فرمود: «این خواب غفلت تا کی؟ آیا وقت آن نرسیده است که به خود آیی…» نفس قدسی امام هادی (ع)، آن چنان گرم و مؤثر بود که همین دو جمله او را دگرگون ساخته و به راه صلاح باز آورد و به امامت حضرت معترف گشت. امام هادی(ع) اصحاب خود و دیگر مسلمانان را از معاشرت و همنشینی با «صوفیان» برحذر داشته بود؛ زیرا آنان سرچشمه گمراهی و ضلالت هستند و با اظهار پارسایی و تقدّس مآبی به فریب و گمراهی ساده لوحان برمی خیزند.

شناسایی و جذب افراد با استعداد و تربیت آنان بر اساس اصول اسلامی و مجهز ساختن آن‏ها به انواع دانش‏های مورد نیاز جامعه، از رسالت‏های مهم امام هادی (ع) بود و محدودیت‏های اعمال شده از سوی حکومت‏های وقت، هرچند انجام این رسالت را در حد مطلوب، با مشکلاتی مواجه ساخت و بسیاری را از دست‏یابی به این سرچشمه‏های زلال دانش و معرفت، محروم کرد، ولی موجب تعطیل شدن آن نشد. بر اساس نوشته شیخ طوسی، تعداد شاگردان امام هادی (ع) و کسانی که از آن حضرت در زمینه‏های مختلف علوم اسلامی، روایت نقل کرده‏اند، بیش از ۱۸۵ نفر می‏باشد که در میان آنان، می‏توان چهره‏های برجسته علمی و فقهی چون «ایوب بن نوح»، «حسن بن علی ناصر»، «عبدالعظیم حسنی» و «عثمان بن سعید» را نام برد.

آماده سازی مردم برای دوران غیبت

ولادت حضرت مهدی(عج)، حدود یک سال بعد از شهادت حضرت هادی(ع) رخ داد؛ اما آن حضرت، به دلیل آگاهی از نزدیک شدن وعده خدا درباره ولادت امام مهدی (عج)، جوّ فکری، فرهنگی و اجتماعی جامعه خویش را برای میلاد نور آماده و مقدمات آن را فراهم می‏ساخت. از این رو، امام هادی (ع) به تدریج، حضور خود در میان مردم  را کاهش داد تا مردم را رفته رفته برای دوران غیبت امام مهدی (عج)، آماده سازد و به همین دلیل است که امام هادی (ع)، در بغداد و مرکز کشور پهناور اسلامی، برای خویش نمایندگانی برگزید تا واسطه پیوند میان او و دوست‏داران اهل‏بیت (ع) باشند.

چالش های عمده در زمان امام هادی(ع)

امام در زمانی می زیست که بسیاری از جریان ها و اندیشه های انحرافی، شکل گرفته و به اوج خود رسیده بود مانند: اندیشه انحرافی غلو، ادعای نبوت، ترویج اباحیگری، بازی با آیات خدا، تفسیر به رای، رشد اندیشه تصوف، رشد واقفه، فتنه جدال در قرآن و ده ها اندیشه دیگر که از سوی صاحبان قدرت پشتیبانی می شد. همچنین کشته شدن برخی از وکلای امام و عده ای از دوستان و پیروان حضرت و جمع زیادی از علوی ها و زندانی شدن برخی دیگر از آنان و وجود فشارهای سخت بر پیروان اهل بیت و ویران کردن قبر امام حسین(ع) توسط متوکل عباسی از دیگر چالش های زمان امام هادی (ع) است.

اما عمده ترین مشکل، قرار دادن امام در حصار آهنین بود تا از راهنمایی های ایشان به شدت جلوگیری کنند. ولی امام هادی(ع) علیرغم آن فشارهای سخت و آن محدودیت های فراوان، با ارسال پیام های آشکار و پنهان و دستورهای لازم به افراد جهت کنترل افراد خطرناک و جلوگیری از نفوذ آنان در افراد ساده لوح، از پای ننشست و مجدانه به کار خود ادامه داد.

راهکاری برای ترویج معارف عمیق امام هادی(ع)

حجت الاسلام و المسلمین محمدجواد طبسی برای ترویج معارف امام هادی (ع) و مطرح کردن آن به عنوان الگو در جامعه پیشنهاد می کند: آنچه که مربوط به فرهنگ اسلامی است، می باید از طریق کار فرهنگی به جامعه ابلاغ شود و لازم است مسئولان فرهنگی کشور و دولت اسلامی آن ها را از طریق کارشناسان مؤمن، متعهد، دلسوز و آگاه از راه های گوناگون به جامعه تزریق کنند و یا میزگردهای علمی در رسانه های ملی و محلی منعکس گردد و در این باره از ابزارهایی چون نمایش و تئاتر و فیلم های تلویزیونی و سینمایی استفاده شود.

قطعا ارائه این معارف کارشناسی شده در سایت های اینترنتی، وبلاگ ها، اطاق های گفتگو، خانه های فرهنگ، منبرها، سخنرانی ها و شب شعرها تاثیر بسیار خوبی در هدایت جامعه خواهد داشت. همچنین می توان در ایام تولد و شهادت های معصومین(ع) میزگردها و جلسات صمیمانه مرکب از اقشار مختلف مردم از قبیل معلم، دانشجو، روحانی، بازاری، کارگر، کارمند به سرپرستی یک کارشناس قوی و آشنا به مسائل اسلامی برگزار شود و این معارف بلند طی یک ساعت و در بهترین ساعات فراغت مردم برای استفاده همگان به بحث و گفتگو گذاشته شود.

چگونه سیره امام هادی (ع) را به عنوان الگوی عملی در جامعه مطرح کنیم

از زمان بعثت پیامبر(ص) تا شهادت امام حسن عسگری(ع) که قریب به ۲۷۳ سال معصومین در بین امت بودند، با اندک مطالعه ای می توان هزاران شاخص تربیتی ،اخلاقی، دینی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و غیر آن را یافت که از لابلای رفتارهای آنان با پدر، مادر، خواهر، برادر، خویشان، دوستان، دشمنان و فریب خوردگان، دولت های بیگانه، اندیشه ها و فکرهای انحرافی، جریان های خطرناک و نیز دانشمندان بدست می آید و می توان از آن ها الگوبرداری کرد. امامان معصوم در این ۲۷۳ سال حضور در بین مردم میراث عظیم و گران بهایی از خود به یادگار گذاشته اند که الگوگیری از آنها می تواند درزندگی ما نقش بسیار موثر داشته باشد.

منبع :کتاب هایی که ویژه زندگی امام هادی تدوین شده مانند کتاب اعلام الهدایه، حیاه الامام الهادی (علامه باقر شریف قرشی)، ستارگان درخشان (مرحوم محمدجواد نجفی)، فرهنگ جامع سخنان امام هادی موسوعه الامام الهادی، منهاج التحرک عند الامام هادی و حیاه الامام الهادی (اثر این جانب)