ماه مُحَرّم یا محرم‌الحرام نخستین ماه تقویم اسلامی (هجری قمری) و از جملهٔ ماه‌های حرام است. به‌همان‌گونه که پیش از ظهور اسلام، در دوران جاهلیت، جنگ و خونریزی در این ماه‌ها ممنوع بود، اسلام نیز همان را تأیید کرد.

در ماه محرم بود که حسین بن علی، سومین امام شیعیان وارد سرزمین کربلا شد، و در دهمین روز این ماه معروف به عاشورا به شهادت رسید. علی بن حسین معروف به زین‌العابدین، نیز، در روز بیست و پنجم همین ماه کشته شد.

ماه محرم و طلوع هلال آن یادآور مصیبت بزرگ سید الشهداء علیه السلام است. ماه اندوه و حزن و ماه عزاداری دوستان اهل بیت علیهم السلام. در این ماه و خصوصا در ده روز آغازین آن هر کدام از شیعیان بلکه هر مسلمانی وظیفه دارد تا حزن و اندوه خویش را در عزای فرزند رسول خدا صلی الله علیه وآله ابراز نماید گریستن درعزای امام حسین علیه السلام، سیاه پوشیدن، شرکت در مجالس عزا، برپاکردن مجالس عزا ویا کمکهای مادی ومعنوی در بهتر برگزارشدن این مجالس، راه انداختن دسته جات عزاداری و هر عملی که مصداق اقامه عزا برای سیدالشهداء علیه السلام باشد در تقرب انسان به خدای متعال نقش بسیار مهمی دارد..

محرم ماه پیروزی خون بر شمشیر است ( امام خمینی (ره))

هم اکنون در طلیعه ی ماه محرم، ماه غلبه ی خون بر شمشیر و روشنایی بر ظلمات و تاریکی ها و حق بر باطل قرار داریم. ماهی که نام آن آشنای دیرین آزادگان و سرافرازان ظلم ستیز اعصار و قرون است. ماهی که در همیشه تاریخ حسینی آن الهام بخش شور و شعور و حماسه و غرور و آینه ی مرور تاریخ پر نشیب و فراز جبهه ی ظلمت و نور بوده است. ماهی که گل واژه های شرافت، صداقت، شجاعت، مهرورزی، فداکاری، ایثار، تسلیم، رضا، تفویض و توکّل، خون و شهادت، لب تشنگی در لب دریا و سرود جاودانی هیهات منّا الذلّه، المنیه ولاالدنیه، و لاأفرّ فرار العبید، و غربت و مظلومیت و صبر واستقامت و نماز در باران تیر و سجده در دریای خون و میهمانی در کنج تنور و تلاوت قرآن از فراز نیزه ها؛ همچون ستارگان در آسمان عزت و شکوه و عظمت آن نورافشانی می کند.

آری سلام بر محرم، سلام بر عاشورا، سلام بر رهبر همیشگی آزادگان تاریخ، سلام بر حسین بن علی سیدالشهدا(ع) سلام بر برادر یگانه اش پرچمدار بدون دست کربلا، سلام بر علی اکبر اسوه ی جوانان، سلام بر حبیب افتخار سالخوردگان، سلام بر زهیر الگوی مستبصران، سلام بر مسلم بن عوسجه و سیمای عابدانه اش، سلام بر عابس و قلب اسطوره ای اش، سلام بر زینب که زبان ها و قلم ها در مقابل عظمتش لال و شکسته اند. سلام بر گودال قتلگاه، سلام بر تل زینبیّه، سلام بر علقمه، سلام بر نواهای جانسوز العطش، سلام بر تربت کربلا که سورمه ی چشم ملائک شد، سلام بر پیکرهای افتاده ای که خلعت قیام و اقامه را بر پیکر نماز افکندند، سلام بر نواهای خاموشی که صدای قرآن را در جهان بلند کرد، سلام بر جان های قدسی ای که مطاف ملکوتیان است.

ماهی که در آن حماسه ای بزرگ به وسعت تاریخ ثبت شد، در این ماه غم و اندوهی بی پایان در فراق مظلوم ترین مخلوق پروردگار، عالم را فرا گرفت تا به یاد بشر بیاورد که سده ها پیش انسانی از نسل پاکان در راه رسیدن به سعادت حقیقی به پیکار با دشمنان متعصب شتافت و آموزگار درس ایثار، شجاعت و ازخودگذشتگی در این عالم خاکی شد.
محرم در فرهنگ اسلامی یک تاریخ زنده است، اما نه تاریخ روزمره و عادی زندگی بلکه یک تحول عمیق و انقلاب تاریخ ساز است و سرفصل شروع حماسه های عاشورایی محسوب می شود.
امام حسین (ع) به حق، پرچمدار راستین اسلام ناب محمدی است که نشان داد انسان حقیقی هیچ گاه در برابر ظلم و ستم سر خم نخواهد کرد؛ والامقامی از خاندان اهل بیت (ع) که برای پیکار در برابر یزیدیان لحظه ای درنگ نکرد و جهانیان را به حیرت واداشت.
محرم ماه حماسه، شجاعت و رشادت و نماد ظلم ستیزی است، ماهی که مهم ترین رخداد جهان اسلام را در دل خویش نهان دارد و اینک با آن که سده ها از حادثه ی عاشورای حسینی می گذرد، هنوز واقعه ی کربلا دل ها را بی تاب می کند و اشک ها را بر چهره ها جاری می سازد.
امام حسین (ع) اگرچه با یزید مبارزه کرد، اما مبارزه ی بزرگ ایشان با جهل و گمراهی بود و این گونه است که حماسه ساز کربلا، آموزنده ی راه مبارزه با ستمکاران در تاریخ اسلام شد.
محرم ماه پیروزی خون بر شمشیر است، ماهی که قدرت حق، باطل را به ورطه ی نابودی کشاند، آری این ماه، ماه خونین خدا و شهیدکربلاست.
قیام یاران اسلام عظمتی به بلندای تاریخ اسلام دارد که انسان ها را از هر دین و آیینی به حیرت واداشت و سرمشق بسیاری از نبردهای بزرگ بشریت شد.
آنچه در محرم به وقوع پیوست، تنها یک واقعه نیست، رخداد عاشورا فرهنگی جاودان و نقشه راه سعادت و جاودانگی است، مسیری که بزرگان دین اسلام برای حفظ عزت و شرف مسلمانان با سربلندی پیموده اند و در برابر ظلم ایستادگی کرده اند.
نام محرم همواره با رشادت های انسان هایی بزرگ همراه است، انسان هایی که در آن برهه حساس از وفاداری و جان نثاری دریغ نکردند و با خدا ترسی، هماهنگی و وفاداری، خالق حماسه ای بزرگ شدند.
امام خمینی معمار انقلاب ماه محرم را اینگونه توصیف کردند: «محرم ماهی است که عدالت در مقابل ظلم و حق در مقابل باطل قیام کرده و به اثبات رسانده که در طول تاریخ، همیشه حق بر باطل پیروز شده است.»
ایشان در سخنانی دیگر این چنین فرمودند: «محرم ماهی است که به وسیله سید مجاهدان و مظلومان اسلام زنده شد و از توطئه‏ عناصر فاسد و رژیم بنی امیه که اسلام را تا لب پرتگاه برده بودند، رهایی‏ بخشید.»
آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری درباره ماه محرم فرمودند:«…در مورد مسأله محرم و عاشورا باید بگویم که روح نهضت ما و جهت گیری کلی و پشتوانه پیروزی آن همین توجه به حضرت ابی عبدالله (علیه الصلاه والسلام ) و مسایل مربوط به عاشورا بود شاید برای بعضی ها این مسأله قدری ثقیل به نظر برسد لیکن واقعیت همین است هیچ فکری – حتی در صورتی که ایمان عمیقی هم با آن همراه باشد – نمی توانست توده های عظیم میلیونی مردم را آن چنان حرکت بدهد که در راه انجام آن چه احساس تکلیف می کردند در انواع فداکاری ذره یی تردید نداشته باشند.»
انقلاب اسلامی جلوه ای از عاشورا ست ؛ همان گونه که روح خدا حقیقتاً فرزند و سلاله ی پاک جسمی و معنوی سالار و سرور عاشوراییان حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) است. در روزگاری که سایه ی شوم استبداد و استعمار از یک سو و غفلت و افسردگی از سوی دیگر جامعه ی جهانی و ملت مسلمان ایران را در چنبره ی خود قرار داده بود، بر اثر لطف صاحب این مملکت و دعای پاک صالحان، فریاد رسا و پر صلابت فرزندی از فرزندان کربلا و محرم و عاشورا چون نسیمی روح بخش بر کالبد ملت مسلمان ایران ورزیدن گرفت که حقیقتاً این نفحه ی قدسی آیه ی (ثمّ أنشأناه خلقاً آخر…) را در مورد این ملت شریف تفسیر کرد و در بیست و دومین روز این ماه، کشتی انقلاب اسلامی در مقابل انکار و اعجاب همه ی جهانیان و همه ی قدرت های شیطانی غربی و شرقی با کم ترین هزینه های انسانی و اجتماعی و اقتصادی در ساحل پیروزی لنگر افکند. و یکی از نتایج سحر قیام عاشورا را در چشم دوست و دشمن به نمایش گذاشت و منتظران منتظَر را فریاد باش تا صبح دولتش بدمد سر داد. در فضایل و مناقب انقلاب سخن بسیار گفته شده، در سرعت باور نکردنی پیروزی آن؛ در طلسم شکنی و هم زمان بر همه ی قدرت های باطل نه گفتنش، در تحول بزرگ قلب ها، در تبدیل یأس ها به امیدها و ترس ها به دلیری ها، در رویش خودباوری ها بر خاکستر خود ناباوری ها، در افشای فرصت طلبی ها و فرصت طلب ها، در فرهنگ شهادت و شهادت طلبی ها، در یک شبه شدن راه صد ساله برای آن ها که اهل این معنا بودند، در به بازی گرفته شدن مرگ توسط شاهدان شهید، در تغییر ارزش ها، در فهم سیاسی منحصر به فرد ملت، حضور در صحنه ها و در همه ی این ها و ده ها نمونه از این دست سخن بسیار گفته شده است.

فرا رسیدن عاشورای حسینی شهادت حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) و یاران با وفا و جان فدایش را به پیشگاه صاحب عزا یگانه منجی عالم بشریت گل سرسبد عالم هستی حضرت مهدی موعود(عجل الله تعالی فرجه الشریف) و تمام مسلمین جهان به ویژه شما محبان اهلبیت و رهروان وپیروان راستین حسینی تسلیت عرض میدارم (اللهم عجل الولیک الفرج)

منابع:
کتاب حسین (ع) خون خدا
یاداشت اختصاصی صبح رابر