به گزارش “صبح رابر”، آن‌چه هر سال در شب یلدا اتفاق می‌افتد، دقیقا عکس همان اتفاقی است که هر سال در اول تیرماه می‌افتد. خورشید در مسیر حرکت ظاهری خود در آسمان به کوتاه ترین نقطه از قطب شمال سماوی می‌رسد و این موضوع باعث افزایش انرژی رسیده از خورشید به سطح نیم‌کره شمالی و هم‌چنین بلند شدن زمان روز می‌انجامد. به همین دلیل اول تیرماه می‌بایست طولانی‌ترین روز سال باشد.
در نیم‌کره جنوبی اوضاع برعکس است. در آن‌جا خورشید به بلندترین فاصله از قطب جنوب آسمان می‌رسد، طول روز به کوتاه ترین مقدار ممکن می‌رسد و کمترین انرژی خورشید به سطح زمین می‌تابد. روز ۱ تیر در نیم‌کره جنوبی، آغاز زمستان سرد است.
اما چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟ دلیل آن، کج بودن محور دوران وضعی زمین نسبت به صفحه مداری آن به دور خورشید است، پدیده‌ای که نه تنها در زمین که در بسیاری دیگر از سیارات منظومه شمسی باعث پدید آمدن توالی فصول شده است. جالب است بدانید که بیضوی‌بودن مدار زمین تاثیری در توالی فصول ندارد، که اگر چنین بود، در ساعت۱:۰۰ بامداد ۵ ژانویه ۲۰۱۲ به وقت جهانی / ۴:۳۰ بامداد ۱۵ دی به وقت مرکزی ایران که زمین به نزدیک‌ترین فاصله از خورشید می‌رسد، می‌بایست روزی گرم و تابستانی را در نیم‌کره شمالی تجربه می‌کردیم./
به دلیل دوران وضعی زمین و بیضوی بودن مدار زمین به‌دور خورشید، طولانی‌ترین شب سال چند شب زودتر از شب یلدا اتفاق می‌افتد، اما این تفاوت در طول شب یا روز بیش از یکی دو دقیقه نیست. در روز پس از شب یلدا، مسیر خورشید در آسمان کوتاه‌ترین و کم‌ارتفاع‌ترین مسیر ممکن است (در نیم‌کره شمالی)، جهت طلوع آن جنوب‌شرقی‌ترین جهت ممکن و جهت غروب آن جنوب‌غربی‌ترین مقدار ممکن خواهد بود.

این موضوع را در تصویر زیر به‌وضوح می‌توانید مشاهده کنید.

این تصویر که پدیده آنالما را نشان می‌دهد، با عکس‌برداری از محل خورشید راس یک ساعت معین در روزهای مختلف سال بدست می‌آید. برای تهیه آن، دوربین عکاسی را در محلی ثابت می‌کنند و هر چند روز یک‌بار، راس ساعتی مشخص از چشم‌انداز روبرو عکس‌برداری می‌کنند. اختلاف ارتفاع خورشید در روزهای مختلف به‌دلیل همین محور کج دوران وضعی نسبت به صفحه مداری به‌دور خورشید است. می‌بینید که در اولین روز از زمستان، خورشید از جنوبی‌ترین نقطه ممکن طلوع می‌کند و به کمترین ارتفاع در مسیر روزانه می‌رسد.

منبع :بوتیا